De accijnzen op brandstof, alcohol en tabak gaan omhoog. De vraag blijft bestaan of een meerderheid in de Tweede Kamer is voor de accijnsverhoging op brandstof. Verder worden no cure, no pay-zaken ontmoedigd. Deze en diverse eerder aangekondigde maatregelen zetten we voor u op een rij.

8.1      Wijziging giften in natura

Bij giften in natura is het voor zowel de Belastingdienst als belastingplichtigen niet eenvoudig om de waarde in het economisch verkeer te bepalen. Daarom wordt bepaald dat giften in natura met een waarde in het economisch verkeer van in totaal meer dan € 10.000 uitsluitend voor aftrek in aanmerking komen als een objectieve waardebepaling heeft plaatsgevonden die volgt uit een onafhankelijk taxatierapport of een waarde die volgt uit een factuur. Voor partners in de inkomstenbelasting geldt als ondergrens € 20.000.

Voor de inkomsten- en de vennootschapsbelasting geldt de ondergrens afzonderlijk voor eenmalige giften in natura en voor periodieke giften in natura. Dit betekent dat een vennootschap minder dan het drempelbedrag eenmalig kan schenken en minder dan het drempelbedrag periodiek, zonder dat de nieuwe verplichting geldt voor een taxatierapport of factuur. Voor het taxatierapport gelden voorwaarden.

Om belastingplichtigen tegemoet te komen in de administratieve en financiële lasten van het laten opmaken van een taxatierapport, kan in plaats daarvan ook een recente aankoopfactuur volstaan. Als voorbeeld wordt genoemd iemand die een schilderij aankoopt en dat direct daarop schenkt aan een museum. De factuurdatum mag maximaal drie maanden voor de schenking liggen en moet de waarde in het economisch verkeer bevatten zoals die door onafhankelijke partijen is of zou zijn overeengekomen. Ook hier zijn nog enkele administratieve voorwaarden aan verbonden.

8.2      Aanpassing vergoeding bij no cure, no pay WOZ en bpm

Vergoedingen voor professionele bijstand in bezwaar- en beroepsprocedures (proceskostenvergoedingen) tegen beschikkingen en aanslagen WOZ en bpm worden vanaf 1 januari 2024 zo veel mogelijk op de bankrekening van de belanghebbende overgemaakt. Ze worden dus niet meer betaald aan het no cure, no pay-bureau. De hoogte van de proceskostenvergoeding wordt forfaitair bepaald. Dat forfait gaat ook omlaag. Deze aanpassing moet de no cure, no pay-zaken ontmoedigen.

8.3      Boeteregeling verlengd tot 2029

Sommige fiscale regels kennen een horizonbepaling. Dit houdt in dat een regeling een vaste einddatum heeft én dat het voortbestaan van de regeling afhangt van een positief oordeel. De horizonbepaling op de boetebepaling loopt af en wordt nu met vijf jaar verlengd tot 1 januari 2029. De boetebepaling uit de Algemene wet inzake rijksbelastingen is de grondslag om plegers, uitlokkers en medeplichtigen te kunnen beboeten.

8.4      Terugdraaien accijnsverlaging

De brandstofprijzen worden per 1 januari 2024 verhoogd. Dit komt door het terugdraaien van een verlaging uit 2022 vanwege de sterk gestegen energieprijzen. De verlaging is in juli 2023 al deels teruggedraaid. De rest van de verlaging wordt per 1 januari 2024 teruggedraaid.

8.5      Invorderingsrente bij toeslagen

Als u recht heeft op een toeslag, ontvangt u op basis van een voorschot maandelijks een bedrag. Dit voorschot is gebaseerd op een schatting van het inkomen. Omdat het inkomen pas aan het einde van het jaar duidelijk is, kan het voorkomen dat u te veel of te weinig aan toeslagen heeft gekregen.

Als u te veel of te weinig aan toeslagen heeft ontvangen, wordt hier belastingrente voor gerekend. De hoogte van deze belastingrente is gebaseerd op de wettelijke rente voor niet-handelstransacties. Deze rente is per 1 juli 2023 gestegen van 4 naar 6%. Het kabinet vindt het onwenselijk om de rente over toeslagen mee te laten stijgen naar 6%. Het terugvorderen van toeslagen kan namelijk een grote financiële impact hebben op de kwetsbare doelgroep die afhankelijk is van deze toeslagen. Een stijging van de rente over de terugvordering bij toeslagen maakt die impact nog groter.

Met terugwerkende kracht wordt daarom per 1 juli 2023 de invorderingsrente bij toeslagen losgekoppeld van de wettelijke rente voor niet-handelstransacties en wordt een rente van 4% aangehouden.

 8.6      Wet compensatie wegens selectie aan de poort

Jaarlijks ontvangt de Belastingdienst miljoenen aangiften inkomstenbelasting. Door middel van een selectiesysteem werden sommige aangiften bestempeld als potentieel onjuist of frauduleus. Bij deze selectieprocedure zijn veel kernbeginselen van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) geschonden. Met invoering van deze compensatiewet wordt een herhaling voorkomen en worden de betrokken belastingplichtigen gecompenseerd.

8.7      Accijnsverhoging tabak en alcohol

De accijnzen op tabak en alcohol worden verhoogd. Per 1 januari 2024 wordt de accijns op tabak aanvullend verhoogd met € 0,60 per pakje sigaretten van twintig stuks. Als gevolg van deze verhoging bedraagt de gemiddelde verkoopprijs voor een pakje sigaretten van twintig stuks naar verwachting € 10,70. De gemiddelde prijs voor een pakje shag van 50 gram bedraagt in 2024 naar verwachting € 24,14.

De accijns op alcohol gaat omhoog met 16,2%.